Vijay Iyer

Vijay Iyer Trio, Bimhuis Amsterdam, 2 oktober 2016

Het toonaangevende Amerikaanse magazine Downbeat krijgt geen genoeg van hem, want keer op keer wordt hij verkozen tot artiest of pianist van het jaar. Zijn album Break stuff uit 2015 kreeg de maximale waardering. Als je de toekomst van de jazz wilt horen, moet je bij hem zijn, volgens de Los Angeles Times. 

In Nederland wordt Vijay Iyer ook hoog aangeslagen en staat hij in de belangstelling, getuige de zaalbezetting in het Bimhuis vanavond. "There are a lot of you guys", zegt hij als hij het publiek bekijkt. Het lijkt erop alsof het hele conservatorium is uitgelopen. Of Iyer de toekomst van de jazz vertegenwoordigt, is nog maar de vraag, dat kun je ook zeggen van collega-pianisten als Jason Moran en Craig Taborn, waarbij moet worden aangetekend dat Taborn een betere pianist is. 

Als band maakt het trio indruk. Hier tref je drie duidelijke individuen die elkaar vinden in een muzikale visie, waarbij intellect het uiteindelijk aflegt tegen creativiteit. Aanvankelijk is de muziek erg cerebraal, maar gaandeweg de avond kunnen de musici dat steeds meer loslaten. Er zijn genoeg ideeën, die vooral in de kalme passages goed tot hun recht komen. Daarentegen kan het na de pauze woest golven. 

Iyers notenkeus is opmerkelijk, waarbij hij veel ruimte openlaat, waardoor de noten meer betekenis krijgen. Drummer Justin Brown laat niet na zijn virtuositeit te etaleren met onregelmatige maatsoorten en toont zich allerminst bescheiden, zodat hij zijn collega's weleens overstemt. In zijn drumsolo excelleert hij echter niet. Ook Stephan Crump beperkt zich in zijn spel niet tot begeleiding of stuwkracht, hoewel zijn lopende bas in een enkel swingnummer die functie wel heeft. Zijn bijdrage kan erg melodieus zijn. 

Dit akoestische trio gebruikt geen elektronica. Als je echter aan de toekomst van de jazz denkt, ontkom je niet aan technologische ontwikkelingen, ook Vijay Iyer niet.