Interview Sanne Rambags, vocalist, componist en tekstdichter, 20 november 2018
Bij De Wereld Draait Door greep ze de kans om te vlammen in de luttele momenten waarin het erop aankwam. Dat is vrij onwaarschijnlijk voor een artiest die nog maar zo weinig ervaring heeft met podia en media. Of misschien kon ze het juist doen door haar onbevangenheid en doordat niemand hooggespannen verwachtingen van haar had. In elk geval overrompelde ze als in een Blitzkrieg een groot deel van televisiekijkend Nederland. Dat was geen verrassing voor Martin Fondse, die haar als dirigent van het Nationaal Jeugd Jazz Orkest (NJJO) onmiddellijk had opgemerkt toen zij aantrad in de zangsectie van zijn orkest. Fondse nam haar als mentor onder zijn hoede, spaarde zijn kritiek niet, maar richtte zich altijd op ontwikkeling en verbetering van de jonge vocalist. Hij heeft nog altijd een zwak voor haar en ruimde plek voor haar in op het podium van het Bimhuis, waar hij op woensdag 6 december tijdens een feestelijke concertavond de Buma Boy Edgar Prijs 2017 in ontvangst neemt. Rambags is daar slechts één van de optredenden, maar zal naar verwachting zeker opvallen, ook tussen grote namen. Hoe gaat zij dit aanpakken?
Rambags: "Ik heb niet de intentie om op te vallen, ik dien de muziek. Als ik met anderen op een podium sta, zijn voor mij alle rollen gelijkwaardig. Het is ook eigenlijk de avond van Martin. Dat hij mij gevraagd heeft voor de prijsuitreiking in het Bimhuis heeft ook te maken met mijn collega Anna Serierse, met wie ik in het NJJO de zangsectie vorm. Het is vooral de samenklank van Anna en mij in het NJJO waar Martin zo enthousiast over is. Wel heb ik het besef dat vele ogen op mij gericht zijn; ik weet niet wat me overkomt. Het voelt alsof ik mijn ultieme droom leef. Ik werk nu samen met musici die voorheen mijn helden waren, tegen wie ik huizenhoog opkeek. Zij beschouwen mij nu als hun gelijke. Ik heb optredens in China, Mexico, Mali en India, en overal zie ik dat mensen geraakt worden." Dat gaat over haar succesvolle trio met drummer Joost Lijbaart en gitarist Bram Stadhouders; tekenend dat zij direct gebeld werden door het Bimhuis toen daar voor januari 2018 een gaatje viel in de programmering.
Fondse had geluk dat de jonge vocalist ook woensdag in Amsterdam kan zijn. Rambags: "Het repertoire is nog niet helemaal rond, maar ik elk geval zing ik stukken van Martin, samen met Anna, zoals we dat doen bij het NJJO. Martin kennende, komt hij nog met een verrassing op de proppen. Hoe dan ook ligt mijn kracht ligt in het gebruiken van mijn stem als instrument, met als belangrijke kenmerken vrijheid en intensiteit. Ik heb niet een tekst of een muzikaal thema nodig om te kunnen improviseren, hoewel ik me ook vrij kan bewegen over een melodielijn. Toen ik bij het NJJO kwam was ik nog compleet bleu en durfde mij niet zo goed te uiten. Martin gaf me kansen en ruimte om stapje voor stapje vertrouwen op te bouwen. Dat ik bevestiging kreeg van mijn kunnen door professionals en publiek hielp daarbij."
Rambags (23) is pas net afgestudeerd aan Fontys Hogeschool voor de Kunsten in haar geboorteplaats Tilburg. Ze volgde ook lessen in Luzern bij Susanne Abbuehl, een grote wens, omdat de Zwitserse zangdocent en uitvoerend musicus voor haar een inspirerend voorbeeld is. Dat geldt ook voor vocalisten als Simin Tander, Sidsel Endresen en Mari Boine. Zij bereiken allen een grote intensiteit, expressiviteit en emotionaliteit, maar altijd met veel gevoel voor stilering. In hun stemimprovisaties zoeken ze timbres, klanken en kleuren die verder gaan dan menige scat.
Rambags: "Ik wil mijn gevoelens vertalen in klank, in alle openheid en oprechtheid. Het lukt me steeds beter om me te richten op wat ik zelf voel, en niet op verwachtingen van anderen. Ingetogenheid en extraversie zijn twee kanten die ik allebei wil uiten. Stilte is voor mij belangrijk, tussen de noten in de muziek die we spelen op het podium, in mijn hoofd en in de omgeving om me heen. Ik zoek graag de weidsheid op, die vind ik in de natuur, zoals de bossen en bergen in Scandinavië. Dan kan ik mij helemaal opladen voor de muziek op het podium. Daar ervaar ik puur geluk."