North Sea Jazz 2015

Voorbeschouwing North Sea Jazz 2015

Het is alweer de veertigste editie en nog steeds mag het festival zich in stijgende belangstelling verheugen, bij zowel publiek als artiesten. Misschien verkocht North Sea Jazz vorig jaar sneller uit, maar met zoveel klinkende namen komen de zalen van Ahoy Rotterdam ook nu zeker vol. Uiteraard is er een feestelijk programma, met onder meer d'Angelo, Mary J. Blige, Chaka Kahn, Lady Gaga, John Legend en Lionel Richie. Opvallend dat Nederlandse acts als Typhoon en Jett Rebel meteen hun debuut maken in de grootste zaal, Nile. 

Tot zover de popnamen. Je zou haast vergeten dat het hier om een jazzfestival gaat. Van de jazznamen valt evenwel nog altijd een langere lijst samen te stellen. Kortweg: de halve wereldtop is vertegenwoordigd. Pianisten Herbie Hancock en Chick Corea werkten eerder samen, ook als duo, en treden nu wederom samen op. Wayne Shorter (1933) speelt met een topkwartet, waarbij de relatief jonge inbreng hem ongetwijfeld tot grote hoogte zal stuwen. Als beste jazzvocalist van deze tijd komt Kurt Elling met een reeks liefdesliedjes vanuit de hele wereld, terwijl zangeres Melody Gardot zeker repertoire van haar bluesy prachtplaat Currency of man zal brengen. Saxofonist Branford Marsalis is ongetwijfeld een baken van rust en zelfvertrouwen in de woelige zalen van Ahoy.

Er zijn ook verschillende bijzondere acts op North Sea Jazz. Drummer Han Bennink heeft een aparte status als artist in residence. Hij treedt aan met twee verschillende trio's en met het ICP Orchestra, waarvan hij met Willem Breuker en Misha Mengelberg in 1967 oprichter was.

Van Bennink valt zoals altijd veel clownerie te verwachten met poses en onverwachte kreten, maar ook serieuze inbreng met zijn geneuriede psalm en zijn gedreven spel. Amerikaanse musici loven hem om zijn heerlijke swing. Als medegrondlegger van de Europese jazz is het meer dan terecht dat hij nu deze positie inneemt op het festival. Zijn grafische werk wordt in Ahoy tentoongesteld op de expositie Let freedom ring.

Gitarist Reinier Baas (1985) heeft de compositieopdracht North Sea Jazz 2015 gewonnen. Ook hij houdt er net zoals Bennink van om ophef te veroorzaken, maar hij doet dat vooral met verwarrende songtitels en bandnamen, en door zich af te laten beelden met een geit. Op het podium is hij volkomen verdiept in zijn spel, altijd vastgekluisterd op een stoel. Zijn briljante composities zijn complex, met hun gelaagdheid en plotsklapse wendingen. Ingevingen bij het schrijven van de jazzstukken kunnen zowel uit klassieke, als populaire hoek komen, maar staan altijd in dienst van het verhaal. Verdere uitwerking vindt op het podium plaats. Baas voert zijn compositieopdracht zondag uit in zaal Madeira.

Winnaar van de Paul Acket Award 2015 is Tigran Hamasyan. Acket was grondlegger en jarenlang organisator van North Sea Jazz. De Armeens-Amerikaanse pianist Hamasyan heeft weliswaar een jazzopleiding genoten, maar laat zich inspireren door Armeense volkliedjes, rock, elektronica en poëzie. Hij speelt na Baas in zaal Madeira en brengt dan in een orthodox pianotrio onorthodoxe songs van zijn nieuwe album Mockroot.

Yenisei is ook altijd een interessante zaal, met avontuurlijke, maar niet al te obscure acts. Hier speelt Tyshawn Sorey op vrijdagavond met zijn trio. Deze drummer draait zijn hand niet om voor de meest complexe ritmes, en is ook als componist een kanjer. Hij is een belangrijke vertegenwoordiger van de New Yorkse scene en ontpopt zich steeds meer als bandleider. Eveneens in Yenisei te zien en ook afkomstig uit New York is pianist Kris Davis. Zij is mogelijk nog progressiever dan Sorey, met haar onnavolgbare notenreeksen. Veel in het muzikale proces gebeurt ter plaatse op het podium met haar achtkoppige band, met behalve blazers en gitaar, ook een Hammondorgel B3.

Een stuk toegankelijker is het Nederlandse Batik van bandleider Joost Lijbaart met pianist Wolfert Brederode, bassist Clemens van der Feen en gitarist Ed Verhoeff. Zij hebben de klassieke rolverdeling van solisten en begeleiders afgelegd en een heel nieuwe concept van samenspelen ingevoerd. Het resultaat is contemplatie met een profane ondergrond. Batik speelt zondagmiddag in zaal Volga. Daar treffen we die avond ook de Belgische formatie Dans Dans. Deze band vormt dan wel niet de officiële afsluiting van North Sea Jazz, maar hun biologiserende, ongepolijste garagejazz zal toch voor menigeen een hoogtepunt van het festival vormen. Wel even wat anders dan Lionel Richie.

North Sea Jazz Festival, 10, 11 en 12 juli, Ahoy Rotterdam