Marnix Busstra

Interview Marnix Busstra, gitarist & componist, 12 augustus 2015

Ze zeggen dat achter iedere vooraanstaande man een sterke vrouw staat. Soms is het echter omgekeerd. Marnix Busstra is de steun en toeverlaat van echtgenote Karin Bloemen, hij regisseert haar theaterproducties en componeert vrijwel alle muziek voor haar. Een sterke man achter een sterke vrouw dus, in dit geval. Busstra schrijft niet alleen kleinkunstliederen, maar ook jazzcomposities, hij heeft zijn eigen jazzbands en noemt zichzelf uitdrukkelijk jazzmuzikant. 

Als gitarist en bandleider voert hij zijn eigen werk uit in de Marnix Busstra Band, in het M. Mainieri/M.Busstra Quartet en in de Old School Band. De eerste twee groepen brengen vooral moderne jazz met flarden van fusion, het derde gezelschap biedt veel groovy funkwerk. Busstra: "Mijn muziek biedt aanknopingspunten voor niet-jazzliefhebbers, ook omdat ik de communicatie met het publiek hoogacht." De samenwerking met de beroemde vibrafonist Mike Mainieri houdt al jaren stand, na een gastoptreden bleef hij aan de gitarist verbonden dankzij een sterke klik. Mainieri is bekend geworden met de legendarische band Steps Ahead en is een pionier van de elektronische vibrafoon.

Mainieri is niet in het land en doet niet mee aan het feest dat plaatsvindt rond de vijfigste verjaardag van Busstra. Die wordt groots gevierd op zondag 30 augustus in de North Sea Jazz Club. Busstra: "Ik houd er eigenlijk niet van om terug te kijken en in nostalgie te zwelgen, maar nu ik vijftig word heb ik toch de behoefte om de balans op te maken. Ik had ideeën om met deze mijlpaal flink uit te pakken. De North Sea Jazz Club leek me een geschikte locatie omdat ik dat een heel fijne plek vind. 

Een aantal dingen komt zondag samen. Ik word vijftig, ik presenteer mijn twee nieuwe cd's Firm, fragile, fun en Best of both worlds en ik treed aan met de nieuwe formatie Old School Band. Eerst presenteren we het nieuwe album van de Marnix Busstra Band, waarna we in de tweede set de Old School Band introduceren, om in de afsluitende set stukken met mijn broer Berthill en vrouw Karin te vertolken." Als Busstra ongelimiteerd wensen mocht uiten voor een ideale verjaardagsavond, dan zou hij wel een duetje met Keith Jarrett willen spelen, maar van het programma in de North Sea Jazz Club wordt hij heel blij.

De naam van de Old School Band moet vooral letterlijk worden genomen en duidt niet zozeer een genre aan. Busstra formeerde het ensemble met zijn oude vriend Norbert Sollewijn-Gelpke, die hij van school kent en met wie hij als tiener al in bandjes speelde om later studiegenoten te zijn op het conservatorium. Natuurlijk is old school ook een genreaanduiding en in die zin bedoelt Busstra er de muziek mee voor de massale opkomst van de elektronica. "Met deze band spelen we muziek die geïnspireerd is op de jaren zestig en zeventig. We bedoelen het een beetje als spielerei."

Busstra begeeft zich op veel terreinen en kan in veel stijlen schrijven, maar zijn grote liefde ligt uiteindelijk in de jazz. Ziet hij belangwekkende ontwikkelingen in het genre? "De grote stappen in de jazz zijn wel gemaakt, dat zie ik niet nog gebeuren. Mensen als Parker, Coltrane en Davis zie ik niet zo gauw opstaan. Het spectrum is vol. Voor jonge musici zijn er nu legio mogelijkheden om ingrediënten uit de traditie te gebruiken. Ik vind dat zij een heel frisse kijk hebben op de jazzgeschiedenis.

Zelf gebruik ik onder andere Indiase invloeden in mijn composities, die ik speel met mijn elektrische sitar. Indiase muziek is heel melodisch, de melodie moet sterk zijn. Voor elektronica zie ik een grote rol weggelegd. Die maakt wellicht een andere manier van communiceren mogelijk. Voor mij valt elektronica binnen de muzikale taal. De laatste echt grote vernieuwers in de gitaarwereld zijn voor mij John Scofield en Pat Metheny, zij creëerden een nieuwe muzikale taal. Iemand als Kurt Rosenwinkel heeft dat goed begrepen en zijn eigen visie toegevoegd."

Als regisseur van theatershows heeft Busstra met een heel andere taal te maken. "In het theater moeten alle disciplines bij elkaar komen: regie, spel, tekst, decors, aankleding, vormgeving et cetera. In het theater moet alles perfect zijn, in de jazz kun je nog wel eens een foute noot spelen. Jazz en theater bijten elkaar. Bij theater ligt alles vast en wordt veel meer discipline gevraagd, jazz is veel vrijer. In mijn geval houden beide disciplines elkaar fris, juist omdat de focus zo verschillend is. Acteurs kunnen van jazzmuzikanten leren om meer open minded  te zijn. Acteurs zijn muzikaal vaak beperkt en zouden meer moeten kijken wat er ter plekke gebeurt. Jazzmuzikanten zouden wel over meer decorum mogen beschikken en meer aandacht aan hun kleding kunnen besteden."

Busstra wil het komende seizoen de hort op met de nieuwe cd's, ook in het buitenland. Met de nieuwe Old School Band gaat hij een album opnemen. "Dat vind ik het allerleukste, de studio induiken en muziek opnemen. Verder komt er een nieuwe show met Karin Bloemen, waarin Leona Philippo een prominente rol speelt. Daarvoor ga ik repertoire schrijven." Dat is dan geen jazz, maar, zoals de titel van zijn nieuwe cd suggereert: 'ik heb het beste van beide werelden'.

Zondag 30 augustus 19.00 uur, Marnix Busstra 50 jaar verjaardagsconcert, North Sea Jazz Club Amsterdam