Ginger Baker's Jazz Confusion, North Sea Jazz Club Amsterdam, 26 november 2015
Gek is dat toch: tegenwoordig gebruiken muzikanten alle mogelijke stijlen, vaak door elkaar, maar het fenomeen fusion wordt dikwijls gediskwalificeerd als gedateerd, niet meer van deze tijd. Voor swing of bop zijn nog steeds liefhebbers en voor de in de jaren zeventig populaire fusion geldt dat ook. Gitarist Mike Stern bijvoorbeeld trekt immer volle zalen, die hij vervolgens finaal plat speelt. Waarom dan zo'n dédain voor het genre.
Als iemand zich nergens wat van aantrekt is het wel levende legende Ginger Baker. Vanavond staat de slagwerker in de North Sea Jazz Club met zijn fusionband, met daarin de eveneens legendarische saxofonist Pee Wee Ellis. Ritme wordt tot de allerhoogste der kunstvormen verheven, dat is althans het uitgangspunt. Bakers ongebreidelde nieuwsgierigheid bracht hem in de jaren zestig al in Afrika, waar hij exotische ritmes bestudeerde en praktiseerde. Later werkte hij veelvuldig samen met Fela Kuti. Als ontwerper van het concept powertrio was hij in Cream niet te stuiten en bijna vijftig jaar later probeert hij in Amsterdam wederom alle remmen los te gooien. Dat lukt niet.
Zijn onhandellbare karakter heeft waarschijnlijk dezelfde bron als zijn ontembare ritmekunsten. Alle automatismen zijn er nog, maar het ontbreekt aan precisie, snelheid en dynamiek. Baker doet wel zijn best, maar het gaat gewoon niet zo goed meer. De complexiteit die hij wil bereiken, groeit hem boven het hoofd. Hij klaagt over de drumkit, die nogal omvangrijk is met twee basdrums en tien cimbalen, en over kramp in zijn linkerbeen, die het bedienen van de hihat bemoeilijkt.
Toch is er nog wel iets van de oude glorie over. Als muzikant en ook als persoon. Ergens lijkt hij op een Engelse lord, met zijn fiere houding, opgeheven hoofd en vooruitgestoken borst. Een blik volstaat om zijn bandleden te dirigeren. Vooral percussionist Abass Dodoo heeft voortdurend oogcontact met de drummer. Bassist Alec Dankworth heeft een vrijere rol met veel ruimte, hij is muzikaal de vitaalste van het stel. Tekenend is, dat hij de enige is die er bij staat. Ellis is zo goed als uitgeblazen. De tenorsaxofonist die jarenlang furore maakte bij James Brown en Van Morrison, is een uitgebluste oude man, die zich af lijkt te vragen waar hij zich bevindt.
Natuurlijk staat hier een omvangrijk hoofdstuk uit de muziekgeschiedenis op het podium. Hoe mild moet je zijn voor deze mannen op leeftijd. Het publiek lijkt de performance in elk geval prachtig te vinden. Soms ontbrandt er ook wel een vuur, maar dat kan het niveau van de totale avond niet ver genoeg opkrikken. Misschien is het voor Baker als persoon beter dat de woestheid tot bedaren is gekomen. Toch is hij zijn oude streken niet verleerd, want uit zijn mond klinkt herhaaldelijk een venijnig shut up.