Interview Mijke van Wijk, initiator van festival Jazz en de Walvis,
8 september 2015
Ze zit altijd vol met plannen en ideeën, en ook nu was het raak. Ze geeft evenwel ruiterlijk toe dat ze geïnspireerd werd door een soortgelijk evenement in Den Bosch. Radiopresentator Mijke van Wijk initieerde het festival Jazz en de Walvis, dat komende zondag plaatsvindt in het Oostelijk Havengebied, voor een deel in huiskamers. De naam 'walvis' refereert aan het gelijknamige gebouwencomplex op het schiereiland Sporenburg, dat helemaal bekleed is met zink, een bijzondere trappenconstructie heeft en voorzien is van schuine raamdaken met optimale lichtinval.
Als presentator bij Radio 6 is jazz voor Van Wijk dagelijkse kost, waarbij ze werk en hobby combineert en met haar enthousiasme velen voor het genre interesseert. Toen zij anderhalf jaar geleden een man in de uitzending had die huiskamerconcerten organiseerde in aanloop naar het festival Jazz in Duketown in Den Bosch, begon zij te broeden. Zij realiseerde zich dat haar eigen woonwijk in het Oostelijk Havengebied van Amsterdam met zijn bijzondere architectuur een perfecte locatie zou vormen voor een serie huiskamerconcerten.
Dergelijke optredens vinden veel plaats in New York, waar grote netwerken zijn ontstaan en alle mogelijke samenstellingen van muzikanten zich ontplooien. In Amsterdam is in Oud-West rond de Wilhelminastraat al jaren een theaterfestival dat zich in woonkamers afspeelt. Hier en daar ontstonden ook incidentele initiatieven in de hoofdstad rond jazzmuziek en nu is er Jazz en de Walvis.
Van Wijk: "De buurt waar ik woon is een toplocatie voor architectuur. Er komen hier busladingen Japanners en Koreanen. Verder gebeurt hier niet zoveel. Voor veel Amsterdammers is het Oostelijk Havengebied onontgonnen terrein. Langzaam begon het idee te groeien om hier eens wat reuring te brengen."
"Aanvankelijk wist ik niet waar ik moest beginnen, maar ik ken muzikant Maarten Ornstein en zijn vriendin, die op het Borneoeiland woont. Ik wist dat Maarten organisatorisch erg goed is en een uitgebreid netwerk heeft. We zijn aan tafel gaan zitten en begonnen plannen te smeden. Later is Wijnand Honig erbij gekomen, hij doet pop en jazz voor de NTR op radio en tv. Gedrieën hebben we alle benodigde organisatie voor Jazz en de Walvis gedaan."
"Als ik iets bedenk, dan ga ik er ook helemaal voor. Straat na straat heb ik met Maarten en Wijnand honderden folders in brievenbussen lopen doen en naast mijn werk bij Radio 6 had ik er de afgelopen tijd een baan bij. Ik heb een brief opgesteld die ik aan bewoners heb gestuurd met de vraag of ze hun huis ter beschikking wilden stelden. Het aanbod was enorm. We zijn bij flink wat woningen wezen kijken en hebben een selectie gemaakt. Helaas is het festival niet erg rolstoelvriendelijk, want je moet veel trappenlopen."
"Naast de huiskamerconcerten zijn er onder meer optredens in het Lloyd Hotel, in een kamer met een vleugel en een zevenpersoonsbed. Dit designhotel is sowieso het bezoeken waard, met zijn veelvormige inrichting, waar in elke hoek of gang wel een verrassing wacht. Ook in café-restaurant Kompaszaal op de KNSM-laan staat wat te gebeuren. Verder hebben we een ruimte in het Borneo Architectuurcentrum. Heel bijzonder is het Ventilatiehuis, een gebouwtje boven de Piet Heintunnel."
"Wat de muziek betreft hadden we een duidelijke visie. We wilden een zo breed mogelijk spectrum bestrijken. We hebben jazz, impro, folk, latin en Arabische muziek. Mijn moeder is niet speciaal een liefhebber, maar ik kan haar zo meenemen naar strijkkwartet Zapp4 of trompettist Eric Vloeimans, die vindt iedereen goed. De niet-jazzliefhebber en kenner kunnen beiden aan hun trekken komen. Bijzonder is de samenwerking tussen gitarist Reinier Baas en saxofonist Tineke Postma, de kersverse winnaar van de Boy Edgarprijs. Zij spelen voor het eerst samen. Een andere exclusieve combinatie is die tussen stemkunstenaar Han Buhrs en rietblazer Ab Baars. Dat geldt ook voor bassist Tony Overwater en Ud-speler Nizar Rohana."
"Zangeres Martha Jane en gitarist Maarten van de Grinten vormen dan weer een beproefd koppel. Pianisten Tony Roe en Ramón Valle spelen ieder solo en voor de kinderen zijn er speciale workshops. Voorafgaand aan de concerten wordt steeds een kort verhaal gehouden over geschiedenis en architectuur van de betreffende plekken. Afsluitend is er een dansfeest in de Kompaszaal. Zo willen wij dit prachtige deel van Amsterdam over het voetlicht brengen en tegelijkertijd het jazzevangelie verspreiden. Met dank aan Den Bosch."
Jazz en de Walvis, zondag 13 september, 13.00 uur, Oostelijk Havengebied, www.jazzendewalvis.nl