Cd Yuri Honing Acoustic Quartet – Goldbrun
Challenge Records
Je denkt bij eerste beluistering dat het gaat om Desire volume two, een vervolg op het veelgeprezen en bekroonde album van saxofonist Yuri Honing uit 2015. Ook het nieuwe Goldbrun lijkt bol te staan van verlangen. Sehnsucht, zeggen de Duiters, misschien niet exact hetzelfde, maar wel een woord dat aansluit bij de negentiende-eeuwse romantiek waar Honing op teruggrijpt.
De albumtitel doet denken aan het werk van Richard Wagner en dat is de opzet, maar Goldbrun is niet theatraal of dramatisch, wel romantisch. Dat de saxofonist daarnaast muzikaal aan Richard Strauss refereert, en met name diens zwanenzang Vier letzte lieder, is niet ongerijmd. Maar Strauss straalt berusting uit en had zich verzoend met het naderende einde, terwijl Honing naar het leven reikt, niet naar de dood, hoezeer er ook een notie is van ondergang en eindigheid. Zijn kwartet zet een gevoel neer dat meer behelst dan alleen een romantische sfeertekening. 'Uit de diepte', schreef Gerard Reve, de psalmdichter aanhalend. Goldbrun is muziek voor contemplatie, voor overpeinzing.
Het album staat niet op zichzelf, maar is onderdeel van een Wagneriaans gesammtkunstwerk, met een expositie van kunstenaar Mariecke van der Linden, tevens verantwoordelijk voor het artwork op Goldbrun. In het Zwolse museum de Fundatie komen volgend jaar installaties en schilderijen met muziek. Daarbij verschijnt de muziek op vinyl. Vrijdag 29 september aanstaande is al de presentatie van alleen de cd in het Bimhuis. Het hele project dient het ambitieuze thema Europa en zijn heldendom, in de periode van de romantiek tot en met nu.
Bij Honing is het geen holle retoriek: veel muziek kent hij door en door; als hij het over schrijvers heeft, dan heeft hij die grondig gelezen en als het over beeldend kunstenaars gaat, dan heeft hij zich in hun werk verdiept. Hij is geen homo universalis, maar heeft wel een brede, veelomvattende oriëntatie. Op Goldbrun kun je het allemaal terughoren.
Het lijkt alsof Honing er van alles bijsleept, maar er is wel degelijk samenhang. Leitmotiven in zijn muziek zijn bijvoorbeeld ook aan de werkwijze van Wagner ontleend. De dood die Strauss in de ogen keek, speelt eveneens in Honings persoonlijke leven. Er is eenheid in stemming die overal en altijd op het album hoorbaar is. Toonaarden en melodieën verschillen, maar er zijn elementen die terugkomen, zoals bepaalde intervallen. Pianist Wolfert Brederode, bassist Gulli Gudmundsson en slagwerker Joost Lijbaart kunnen ieder accenten aanbrengen, en laten zich verder gewillig meevoeren op de deiningen van het saxofoonspel. Traag bewegen de klanken zich door de ruimte, haast schrijdend, en met minieme ontwikkelingen of wendingen. Honing zet hier zijn beproefde aanpak met lange noten voort, met nog meer bezonkenheid.
Honing heeft zijn internationale betekenis allang bewezen, en Goldbrun is hiervan na Desire wederom een bevestiging. Voor hem is de tijd rijp om grote thema's aan te pakken. De saxofonist is de vijftig gepasseerd en beleeft al enige jaren een hoogtepunt. Bij sommigen op die leeftijd begint het verval toe te slaan, anderen komen dan tot volledige bloei. Goldbrun maakt duidelijk tot welke categorie Honing behoort.