Interview Corrie van Binsbergen, gitarist en componist, 11 maart 2016
'Busje komt zo.' Ze heeft nog wel tijd voor een gesprek met Het Parool, maar moet zich daarna meteen laten rijden naar het Rabotheater in Hengelo. Daar treedt Corrie van Binsbergen op met haar eigen band Van Binsbergen Playstation en schrijvers Esther Gerritsen en Tommy Wieringa. Het muzikale werk van deze gitarist en componist is inmiddels zo verstrengeld geraakt met het gesproken woord dat zij dat als een geweldige verrijking van haar leven ervaart. Morgenavond staat zij in het Bimhuis tijdens Het Brokkenbal, met naast Gerritsen en Kees van Kooten stemkunstenaar Han Buhrs. Het is de tiende en tevens laatste versie van dit event, dat Van Binsbergen zelf een 'film voor de oren' noemt, ofwel een 'muzikaal scenario'.
Tekst begon in de loop van de jaren een steeds grotere rol te spelen in het oeuvre van Van Binsbergen: "Ik ben begonnen met een instrumentale band, daarna kwamen er songs met teksten en uiteindelijk werden het programma's met geheel geïntegreerde gesproken woord en muziek. In 2000 schreef ik Kado uit de hel, een opera met bijeengesprokkelde teksten van Maria Goos, Jules Deelder en Dante. Het werken met schrijvers pakte goed uit en begon me steeds beter te bevallen. Ik houd van gesproken woord en ontwikkel vaak ideeën om daar muziek bij te componeren. In 2003 benaderde ik Huub van Riel van het Bimhuis om een reeks schrijversconcerten te organiseren. In die periode ontmoette ik ook schrijver Toon Tellegen, met wiens teksten ik bijzonder goed uit de voeten kon en met wie ik nog steeds samenwerk. Drie jaar later ontstond het eerste Brokkenbal, midden in de Boekenweek. Inmiddels heb ik gewerkt met onder anderen Remco Campert, Ramsey Nasr, Renate Dorrestein en Manon Uphoff. Het werd een groot succes omdat alle betrokkenen het leuk vonden: musici, schrijvers, pers en publiek. Het is natuurlijk fantastisch om nu Esther Gerritsen erbij te hebben, die het boekenweekgeschenk heeft geschreven."
Van Binsbergen kiest zelf de teksten uit bestaand materiaal. "Als ik ze lees, krijg ik vaak meteen ingevingen voor de muziek. Ik moet er onmiddellijk een associatie bij hebben, anders kan ik die betreffende tekst beter vergeten, want dan wordt het te gekunsteld. Soms krijg ik een bestaand stuk in mijn hoofd, bijvoorbeeld van Duke Ellington of ook wel van mezelf. Daar maak ik dan een nieuw arrangement van. Ik moet uitzoeken hoe lang een uitgesproken tekst duurt en daar ben ik inmiddels zeer bedreven in. Bij de allereerste samenwerking met Remco wilde ik diens novelle Als in een droom van noten voorzien. 'Dit wordt veel te lang' zei ik, toen antwoordde hij: 'schrap er maar in'. Dat vond ik ongehoord voor een schrijver. Uiteindelijk is Als in een droom als luisterboek met mijn muziek verschenen."
"De schrijver bepaalt het tempo, de muziek volgt de schrijver. Bij Remco is dat met zijn bedaagdheid heel anders dan bij de energieke Manon of Kees. Bij Manon moet ik altijd snel cuen. Elke tekst bevat scharnierpunten die bepalen hoe de vorm zich ontwikkelt. Ik pas daarbij op om vooral niet in clichés te vervallen. Het ligt altijd erg voor de hand om bij spannende passages een crescendo met trillers in te zetten, dat soort gemeenplaatsen wil ik vermijden. In het algemeen benadruk ik de kantelmomenten in de tekst."
"Voor morgenavond heb ik een divers programma samengesteld. Ik heb fragmenten uit Kees zijn boek Leve het welwezen gekozen, over diens ziekbed enige jaren geleden, na een hartaanval. Stemkunstenaar en tekstdichter Han Buhrs viel bij een andere gelegenheid in voor een zieke Kees van Kooten en de samenwerking beviel goed. Hij is grappig, absurdistisch en to the point. Zijn teksten zijn deels op de actualiteit geënt, met aandacht voor het vluchtelingenvraagstuk. Esther ten slotte brengt een selectie van haar gesproken columns. Die zijn laconiek, ironisch, met altijd een tweede laag, plus als laatste zin steeds een uitsmijter, waarna de muziek erin vliegt. De band bestaat uit acht musici die in zijn geheel of in verschillende samenstellingen zal optreden. Ik heb dit ensemble als bandleider speciaal voor Het Brokkenbal opgebouwd en speel uiteraard gitaar. Na een vervelende blessure gaat dat weer prima. Toch is er iets veranderd: ik ervaar nog wel een beperking en juist daardoor kom ik nu meer tot de kern."
Het laatste Brokkenbal, woensdag 16 maart, 20.30 uur, Bimhuis Amsterdam, www.bimhuis.nl