Reinier Baas

Interview met Reinier Baas, gitarist, componist en bandleider, 13 november 2012

Waarom bandleider Reinier Baas op de cd-hoes van zijn nieuwe album met een geit poseert, daarover is hij vaag. Vraag hem evenmin naar de betekenis van de absurdistische songtitels op Mostly Improvised Instrumental Indie Music. Daarentegen zijn de composities van de jazzgitarist goed doordacht, met hun gelaagdheid en diepgang. Zij bieden ook alle ruimte voor de bandleden om ideeën ter plekke in de studio of op het podium verder uit te werken. "Dat is de essentie", aldus de jonge muzikant.

Baas (Hilversum, 1985) studeerde in Amsterdam en New York en kreeg na zijn eindexamen aan het conservatorium de hoogst mogelijke eervolle vermelding. Omgeven door vrije geesten, werd hij gestimuleerd zijn eigen pad te bewandelen en zijn intuïtie te volgen. Inmiddels is hij in Nederland hoog geklommen, omringd door even briljante muzikanten als saxofonist Ben van Gelder. Komende zondag presenteert hij zijn tweede cd in het Bimhuis met zijn band The More Socially Relevant Jazz Music Ensemble. "Ik ben heel blij met het album", zegt hij trots. "Het is beter dan het eerste. Het bandgeluid is hechter door het vele samenspelen. Iedereen weet nu meteen wat hij moet doen." 

Met de euforie van het concert op North Sea Jazz nog in de kop vertrok de band juli jongstleden naar Osnabrück voor de opnames van de plaat. In de tot studio omgebouwde boerderij was de stemming opperbest, de bandleden zijn niet alleen elkaars collega's, maar ook goede vrienden. Ze kennen elkaar allemaal van het conservatorium of uit het muziekcircuit. Bevatte het debuutalbum van Baas al zijn beste stukken tot dan toe, voor het nieuwe album schreef hij gericht, als een doorlopend verhaal. Dat de muziek "mostly improvised" is, zoals de cd-titel aangeeft, komt redelijk overeen met de werkelijkheid. De gitarist noemt zichzelf geen controlfeak, maar deed wel zelf de productie, "omdat er niemand anders voor was". Uiteindelijk bemoeiden alle muzikanten zich met alles. Dat vond Baas prima, het bandjesgevoel is voor hem wezenlijk.

Hij stelt zich tot doel om elk jaar een album uit te brengen en zo een oeuvre te realiseren. "Ik wil mezelf dwingen om steeds een stap vooruit te zetten." Dat hij daarbij zijn eigen stijl verder uit kan bouwen is voor hem vanzelfsprekend. "Ik houd me er niet mee bezig hoe ik me kan onderscheiden, dat komt vanzelf wel." Nou ja, vanzelf? Hij oefent dagelijks vier uur, naast zijn vele optredens, dat is zijn dagelijks brood. "Als ik niet kan spelen, word ik onrustig." "In Amsterdam zijn er legio mogelijkheden om muziek te maken met te gekke muzikanten." Baas stond afgelopen zaterdag op het hoofdstedelijke Jazzfest. Hij was blij verrast door het hoge niveau en de diversiteit van de bands. "Er staat  alweer een nog jongere generatie te trappelen."

Over hedendaagse ontwikkelingen in de jazz is hij positief. "Het is goed dat er weer meer aandacht is voor lyriek en schoonheid. Er is steeds meer samensmelting van genres en culturen. De invloeden zijn breder en grenzen vervagen." Die trends zijn ook gaande in New York, waar Baas geregeld heen reist. "Het is moeilijk om daar een platform te krijgen, er broeit enorm veel." "Iedereen werkt daar keihard en dat is zeer inspirerend. Ik heb daar altijd een windmeegevoel." "Ik wil niet kiezen, daarom blijf ik vooralsnog heen en weer reizen." Als de gitarist maar kan spelen, daar draait het om. Hij zal met zijn muziek niet de loop van de wereldgeschiedenis veranderen, maar "als ik her en der wat stof kan doen opwaaien, vind ik dat prima".

"Het spelen is echt een verslaving, na een tijdje beginnen mijn handen steeds weer te jeuken." Komend jaar krijgt hij volop de kans, omdat hij is uitverkoren voor de Young VIPs Tournee, een prijs voor buitengewoon talent. Hij staat daarmee op tientallen podia in het land. Dat hij als zelfstandig ondernemer ook de nodige aandacht aan pr en marketing moet besteden, beseft hij maar al te goed. "Ik vind dat soort dingen wel leuk, organiseren en zo." Ook boekingen doet hij zelf. Baas is blij met de vrijheid die hij zo geniet omdat hij zoveel in eigen hand heeft. "Op Lowlands gingen de mensen bij de soundcheck al uit hun dak. Dat heeft me aangewakkerd om zonder concessies door te gaan."