Het laatste Brokkenbal

Het laatste Brokkenbal, Bimhuis Amsterdam, 16 maart 2016

Corrie van Binsbergen is er niet rouwig om dat haar Brokkenbal vanavond zijn laatste editie beleeft. Het werd allemaal te veel, want de voorbereiding kost zeeën van tijd. Als eeuwig draaiende motor van de Nederlandse jazz zit zij alweer vol nieuwe plannen en ideeën. Er staan optredens op stapel met haar nieuwe band Van Binsbergen Playstation, met verteller en schrijver Toon Tellegen en met de Belgische acteur Josse de Pauw. Ook schrijver Dimitri Verhulst moet geloven aan de muzikale aspiraties van Van Binsbergen.

Toch is er iets van weemoed rond het laatste Brokkenbal. Want wat is er veel moois om op terug te kijken, die afgelopen tien jaar. Je zou bijna kunnen spreken van een nieuwe kunstvorm, met gesproken literaire tekst en muziek, beide geïntegreerd tot één geheel. De nostalgie zit hem vanavond in het eerbetoon aan het eind door Kees van Kooten aan Remco Campert, de nestor van Het Brokkenbal, die vanavond ontbreekt. Van Binsbergen krijgt tot slot alle lof voor haar persoon met een even simpel als oprecht "we houden van je".

De avond is zeer divers, met stemkunstenaar en tekstdichter Han Buhrs, schrijver Esther Gerritsen en Van Kooten. Van enige samenhang is geen sprake, maar die is ook nooit beoogd. Een ensemble van acht personen verzorgt de muziek, met Van Binsbergen zelf op gitaar.

Malletman Hans Hasebos zorgt voor de beginnoten, waarna een funky groove inzet. Buhrs veroorzaakt met zijn dadaïstische klankassociaties veel hilariteit, maar kan elders ook ontroeren. Hij laat horen dat er een heleboel woorden zijn die op 'sneu' rijmen, verrassend. De alliteraties zijn ook niet van de lucht. Het doet wat gedateerd aan, maar hij heeft goede vondsten. "Een spagaat die elk moment in scheurbuik om kan slaan." Op die momenten hoor je Alan Purves, die met allerlei percussie-instrumenten en speelgoed voor grappige accenten zorgt. Serieus wordt het als Buhrs het actuele vluchtelingenvraagstuk verwoordt met oog voor het schrijnende van de situatie: "De orkaan zit van binnen. Ze zijn er geweest." Vlijmscherp reageert Van Binsbergen daarop met haar gitaarspel. Trombonist Joost Buis klinkt op met een breekbare solo. 

Gerritsen koppelt praktische zaken als een gevallen schilderij aan filosofische beschouwingen over tijd en materie en (zelf)observaties in haar gesproken columns. Mijmeringen rond een verjaardagsfeest hebben scherpte, diepte en humor. Hermine Deurloo, sopraansaxofonist en mondharmonicaspeler, weet de ironie perfect te verklanken, terwijl slagwerker Yonga Sun er op los roffelt met zachte paukenstokken. 

Na de pauze wordt Van Kooten met groot applaus begroet. "Mijn dochter heeft mijn leven gered", opent hij, om vervolgens te verhalen over zijn hartinfarct, anderhalf jaar geleden. Bassist Dion Nijland benadrukt de stemming met zijn strijkstok. Van Kooten beschrijft ook het leven rond zijn tweede huis in Frankrijk, met alle klussen die daar gedaan moeten worden en alles dat genoten moet worden. Hilariteit alom met deze taalvirtuoos, zeker als hij Toon Hermans imiteert. Albert Veenendaal speelt luchtig en twinkelend piano waar de tekst daarom vraagt. Ondertussen zie je Van Binsbergen genieten. Haar Brokkenbal loopt ten einde, maar zij heeft ongetwijfeld nog veel moois in petto.